MS2100 lat awangardy: System wystawienniczy MS2
100-lat awangardy w Polsce. System wystawienniczy dla wystaw programu w Muzeum Sztuki w Łodzi.
100-years of Polish avant-garde. Exhibition system for exhibitions of the programe in Muzeum Sztuki in Łódź
100 lat awangardy w Polsce — MS Łódź 2017
Projekt wystawienniczy i graficzny: BADR. Bureau of Architecture, Design- Research
Miejsce / Place: Muzeum Sztuki w / in Łódź
Data / Date: 2017
Instytucje i Inicjatorzy / Institutional Participants of the Project: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowe w Krakowie, Poznaniu, Łodzi, Warszawie, Wrocławiu; Muzeum Śląskie; Muzeum Historii Katowic; Muzeum Historii Fotografii; Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”; Cricoteka Muzeum Tadeusza Kantora i inn.
––
Zadaniem projektowym była aranżacja wystaw zaplanowanych w ramach 100-lecia awangardy w Polsce w MS w Łodzi. Trzy duże wystawy Superorganizm. Awangarda i doświadczenie przyrody, Enrico Prampolini. Scenotechnika i teatr polskiej awangardy i Montaże. Debora Vogel i nowa legenda miasta zaplanowano w przestrzeni MS2. Rocznicowy charakter cyklu narzucił również ograniczony czas przeznaczony na rearanżację jego kolejnych odsłon. Stworzenie możliwie elastycznego, modułowego systemu wystawienniczego umożliwiającego realizację różniących się, kolejnych aranżacji stanowiło spore wyzwanie projektowe i logistyczne.
Odmienna tematyka, narracja i proporcje obiektów / mediów wystaw wymagały różnorodnej aranżacji przestrzeni odpowiadającej indywidualnemu charakterowi każdej z wystaw. Podstawowym założeniem koncepcji stało się aktywne włączenie przestrzeni wystawienniczej MS2 jako tła i elementu aranżacji. Zgodnie ze wskazaniami kuratorskim, w projekcie zrezygnowano z tworzenia typowych, gęstych podziałów – pawilonów i „pudełek projekcyjnych”. Dla uczytelnienia kolejności oglądania i nawigacji w materiale wystaw zaproponowane zostały akcenty, rozwiązania detalu i środki identyfikacji wizualnej pozwalające wydobyć poszczególne grupy i wątki tematyczne wystaw. Każdy wariant aranżacji posiadał inne akcenty i motywy przewodnie.
Punktem wyjściowym do myślenia o aranżacji wystawy był układ grup i podgrup pierwszej wystawy – Superorganizm i analiza narracji i wzajemnych relacji poszczególnych części. Dla możliwości rearanżacji przyjęto modularną budowę ścianek wystawienniczych. W projekcie koncepcyjnym zaproponowano trzy różne sposoby dyspozycji przestrzennej oraz relacji pomiędzy materiałem wystaw. Ich wspólną cechą stało się zaplanowanie relacji między grupami oraz możliwość kształtowania zarówno układów liniowych, rygorystycznie porządkujących przestrzeń jak i otwartych, luźnych. Istotnym założeniem było rozróżnienie oryginalnych prac od druków i prezentacji multimedialnych w taki sposób aby umożliwić zrozumienie narracji bez mylącego łączenia druków / faksymilów z oryginalnymi dziełami.
Dla kolejnych rearanżacji każdej odsłony wystaw zaplanowano akcenty (np. wolno stojące gabloty dla obiektów trójwymiarowych, postumenty z wbudowanymi ekranami kolorystyka identyfikacji itp. Podstawowym „budulcem” przestrzennym scalającym kolejne wystawy stały się L-kształtne ścianki z ramami-ekspozytorami. Ważną kwestią w tworzeniu systemu było też grupowanie prac, tak aby chronić obiekty wrażliwe na działanie światła projektorów i ekranów. Jak również uniknięcie sąsiedztwa mediów konkurujących se sobą – potencjalnie rozpraszających uwagę.
Główne założenia projektu:
– Elastyczna powierzchnia wystawiennicza, na bazie zbioru elementów podlegających modyfikacji bez konieczności odtwarzania, umożliwiająca prezentację różnych formatów prac / druków w kolejnych wystawach,
– „Uprzestrzennienie” – dodanie akcentów przestrzennych oraz sposobów porządkowania treści,
– Objaśnianie struktury wystaw za pomocą wiodących otwarć i „wnętrz”, nadruków na posadzce / elementów podwieszonych ,
– Dystrybucja nakładów finansowych i produkcyjnych pomiędzy elementy takie jak zabudowy suche a meble i akcenty, których podkreśliły specyficzny charakter poszczególnych wystaw.
Opis systemu
System oparto na modułach ścianek zabudowy suchej. Pozbawioną podziałów przestrzeń dawnej przędzalni z rzędami słupów potraktowano jako architektoniczny pretekst dla przyjętych rozwiązań. Projektowane ścianki zestawione zostały ze sobą w segmentach o długości dwóch modułów (2 x 120 cm). Podstawowy segment o długości 240 cm zaplanowano jako nierozdzielny, stanowiący bazę do budowy najkrótszej, przewidywanej ścianki. Poszczególne segmenty połączono poprzez skręcanie ich skrajnych profili. Ścianki, ze względów konstrukcyjnych przyjęły grubość 20 cm. Obciążenie dolne zapewniono jej stabilność i sztywność. Dla każdego segmentu zaprojektowano trzy rodzaje dodatkowej stabilizacji ścianki: 1. Ekspozytor zintegrowany z każdą ścianką 2. Gablotę 3. Łącznik do słupa galerii.
Elementy indywidualne uzupełniające segmenty ścianek modułowych:
1. Ekspozytor to prostokątna rama wykonana z lakierowanego MDF/HDF. Poza stworzeniem przestrzeni dla tekstów wiodących grup wystawy umożliwił umieszczenie wewnątrz ramy wybranych prac, jak również różnego rodzaju materiałów kontekstowych. Jednocześnie rama stabilizowała moduł ścianki.
2. Gabloty, lokalizowane są naprzeciwlegle do ram ekspozytorów. W systemie przewidziano opcjonalne rozwiązania gablot, przeznaczonych do ekspozycji druków, zdjęć i książek. Pierwsze rozwiązanie to gablota jest prostopadła do ścianki (o długości 1/2 modułu; 60 cm do 1 moduł: 120 cm), drugie; równoległa gablota przylegająca do ścianki (o analogicznych długościach). Wprowadzono również możliwość przedłużonej na wysokość ścianki, tylnej płaszczyzny gabloty, stanowiącej jej usztywnienie. W przypadku wysatawy Superorganizm przyjęto gabloty z MDF. W kolejnych wystawach zamieniono je w ramy wypełnione półprzezierne blendy. Model użycia koloru / tła oraz materiałów dodatkowych stanowiły pochodną rozwiązań identyfikacyjnych kolejnych aplikacji systemu.
3. Mocowanie górne segmentu ścianek zapewnione zostało za pomocą modularnych wysięgników o regulowanej długości do słupów galeri. Umożliwiły one swobodną rearanżację ścianek przy kolejnych wystawach.
–